فیسبوک در حال آزمایش قابلیت جدیدی است که به کاربرانش امکان می‌دهد برای جست‌وجوی اطلاعات حقیقی در گوگل و ویکی‌پدیا، به خروج از این پلتفرم نیاز نداشته باشند.

شنیده‌ها حاکی از آن است که فیسبوک در حال به‌روز‌رسانی نسخه‌ی آزمایشی جست‌وجوگر اپلیکیشن خود است و کاربران با کمک آن می‌توانند بدون نیاز به خارج‌شدن از فیسبوک، موضوعاتی مانند افراد مشهور و مکان‌های دیدنی و علاقه‌مندی‌های خود مانند فیلم و برنامه‌های تلویزیونی را به‌راحتی جست‌وجو کنند. به‌عنوان مثال، از‌این‌پس با جست‌وجوی نام فیلم دلخواه خود در نوار جست‌وجوی فیسبوک، اطلاعات کاملی از آن به شما نشان داده خواهد شد.

این اطلاعات از منابع موجود در اینترنت مانند ویکی‌پدیا جمع آوری می‌شوند و کاربران بدون نیاز به خروج از پلتفرم فیسبوک، می‌توانند ازطریق پنلی که درکنار نتایج جست‌وجو ظاهر می‌شود، به آن دسترسی داشته باشند. این قابلیت تقریبا مشابه همان فرمتی است که گوگل هنگام جست‌وجوی موضوعات این‌چنینی به مخاطبان خود ارائه می‌کند و به‌اصطلاح «پنل دانش» نامیده می‌شود.

فیسبوک تأیید کرده است درحال‌حاضر، این ویژگی جدید روی فیسبوک انگلیسی iOS و نسخه‌های وب موبایل و دسکتاپ به‌صورت آزمایشی دردسترس است و به‌دلیل آزمایشی‌بودن، ممکن است بعضی از کاربران نتوانند آن را مشاهده کنند. برای آزمایش این قابلیت جدید، واژه‌ی JOKER را در نوار جست‌وجوی فیسبوک جست‌وجو کردیم و نتیجه حاوی اطلاعات برگرفته از ویکی‌پدیای فیلم جوکر بود؛ اما با جست‌وجوی واژه‌ی PARASITE (انگل)، اطلاعاتی از فیلم PARASITE، برنده‌ی اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی سال ۲۰۲۰، نمایش داده نشد.

در تلاشی دیگر، با جست‌وجوی نام دونالد ترامپ، اطلاعات کاملی از رئیس‌جمهور ایالات متحده، درمعرض دید کاربر قرار می‌گیرد؛ اما جست‌وجوی نام اکثر اعضای کابینه‌ی ترامپ، به نتایج پذیرفتنی منجر نمی‌شود. همچنین در کمال تعجب، جست‌وجوی نام آنتونی فاوچی یا حتی دکتر فاوچی، مدیر مرکز کنترل بیماری‌های عفونی آمریکا در بخش جست‌وجوی فیسبوک بی‌نتیجه و بدون پاسخ می‌ماند. دکتر فاوچی همان کسی است که این روزها نام او با اخبار بسیاری درزمینه‌ی ویروس کرونا عجین شده است.

از این دست ایرادات به‌هیچ‌وجه در جست‌وجوهای مشابه گوگل مشاهده نمی‌شود؛ چراکه پنل دانش در گوگل با کمک‌گرفتن از گام‌های هوشمند و مستقیم، نتایج مقبولی برای جستارهایی مرتبط با افراد و مکان‌های مختلف به کاربر ارائه می‌کند. به‌علاوه، به‌نظر می‌رسد بخش جست‌وجوی فیسبوک کاربران را به‌سمت امکاناتی از خودِ فیسبوک هدایت می‌کند که منافعی برای این شرکت داشته باشد.

به‌عنوان مثال، با جست‌وجوی واژه‌ی کووید یا کووید ۱۹، اولین نتیجه‌ی جست‌وجوی فیسبوک به مرکز اطلاعات کرونای شرکت فیسبوک مربوط می‌شود و در پنل دانش، اطلاعاتی درباره‌ی خود بیماری نخواهید دید. این در حالی است که با جست‌وجوی همین واژه‌ها در گوگل، در بخش پنل دانش، موضوعاتی مانند نقشه‌ی پراکندگی بیماری کرونا و مروری بر موارد ابتلا و اطلاعاتی مربوط به مرکز کنترل و پیشگیری بیماری به‌چشم می‌خورد. در مثالی دیگر، با جست‌وجوی عنوان بازی Animal Crossing، تنها صفحه‌ی این بازی در فیسبوک و گزینه‌ی اضافه‌کردن بازی به صفحه‌ی شخصی کاربران دردسترس است و اطلاعات دیگری درباره‌ی خود بازی در پنل دانش نمایش داده نمی‌شود.

درمجموع، می‌توان گفت لااقل درحال‌حاضر نباید انتظار داشته باشید که برای تمامی افراد و مکان‌ها یا علاقه‌مندی‌های خود پاسخی در بخش جست‌وجوی فیسبوک پیدا کنید. به‌نظر می‌رسد این نسخه‌ی آزمایشی به‌منظور توقف ویژگی سابق جست‌وجوی فیسبوک موسوم به جست‌وجوی گراف به‌روزرسانی شده باشد.

چند سال پیش، فیسبوک تلاش کرد با رونمایی امکانی با عنوان جست‌وجوی گراف، بخش جست‌وجوی این شبکه‌ی اجتماعی را بازطراحی کند و بهبود ببخشد. این ویژگی به کاربران اجازه می‌داد با بهره‌گرفتن از بانک اطلاعاتی فیسبوک، تصاویر، افراد، مکان‌ها و علاقه‌مندی‌های خود را جست‌وجو کنند. این روش جست‌وجو بعدها به‌دلیل نقض‌های امنیتی بسیار با واکنش‌های شدیدی رو‌به‌رو شد که مشهورترین آن‌ها رسوایی کمبریج آنالیتیکا نام گرفت. سال گذشته نیز، فیسبوک اعلام کرد برای تمرکز بیشتر بر توسعه‌ی جست‌وجوی مبتنی‌بر کلمات کلیدی، برخی دیگر از بخش‌های جست‌وجوی گراف را تعلیق خواهد کرد.

مشاهده‌ی اطلاعات حقیقی مستقل از فیسبوک در بخش کناری نتایج جست‌وجوها، ممکن است نگرانی از ارائه‌ی اطلاعات غلط به‌وسیله‌ی این شبکه‌ی اجتماعی پرطرفدار را به کاربرانش تا حدودی برطرف کند. در سال‌های اخیر، فیسبوک به ارائه‌ی آمار و اطلاعات غلط، کمپین‌ها و تبلیغات دروغین و تئوری‌های مختلف توطئه متهم شده است و این اقدام شاید در بازیابی بخشی از اعتبار از‌دست‌رفته این شرکت مؤثر باشد. البته باید در نظر گرفت که اعتبار تمام محتوای موجود در ویکی‌پدیا نیز زمانی با تردید مواجه بود؛ ولی وضعیت درحال‌حاضر متفاوت است. فیسبوک زمان مشخصی برای ارائه‌ی این سرویس به تمامی کاربران مشخص نکرده است و باید منتظر باشیم کارایی این سرویس جدید جست‌وجو را در آینده نزدیک ببینیم.